Thực trạng buồn...

Hoạt động đón khách du lịch Trung Quốc sử dụng hộ chiếu qua cửa khẩu quốc tế Móng Cái vào tham quan du lịch Việt Nam trong nhiều năm qua còn tồn tại nhiều bất cập. Tình trạng các doanh nghiệp buông lỏng quản lý hoạt động các chi nhánh, văn phòng đại diện, cạnh tranh không lành mạnh dẫn đến chất lượng dịch vụ thấp, hiệu quả kinh doanh không cao, Nhà nước thất thu thuế. Theo thống kê của Sở Du lịch, trên địa bàn tỉnh hiện có 46 doanh nghiệp lữ hành quốc tế (có trụ sở chính tại Quảng Ninh), riêng việc khai thác khách Trung Quốc tại cửa khẩu Móng Cái có 35 doanh nghiệp tham gia, trong đó có 25 công ty có trụ sở chính tại Quảng Ninh và 10 công ty có trụ sở chính ngoài tỉnh. Điều đáng nói, phần lớn các doanh nghiệp lữ hành đón khách Trung Quốc qua cửa khẩu đường bộ trên địa bàn tỉnh là những doanh nghiệp nhỏ, năng lực về tài chính, thị trường còn thấp, thiếu sự liên kết. Nhiều doanh nghiệp bị phía đối tác Trung Quốc ép giá, doanh nghiệp phải chấp nhận chỉ đạo hướng dẫn viên chèo kéo, “chăn dắt” khách mua thêm tour đến các điểm tham quan, mua sắm ở các điểm không được phép, gây nên những hệ lụy xấu, ảnh hưởng đến quyền lợi của khách du lịch và làm xấu đi hình ảnh của du lịch Việt Nam.

Theo phản ánh của doanh nghiệp và Chi hội hướng dẫn viên, các doanh nghiệp lữ hành Trung Quốc thu của khách du lịch giá tour khá cao (khoảng 500-800 NTD, tương đương với 1,8-3 triệu đồng/khách) nhưng chỉ trả cho các công ty du lịch Việt Nam với giá 150 NDT, tương đương với 500.000 đồng cho chương trình 4 ngày/3 đêm, bao gồm cả ăn, nghỉ, xe, tham quan, hướng dẫn... Đặc biệt, hiện nay đã xuất hiện hiện tượng “Giá tour bằng không”, hướng dẫn viên Trung Quốc thực hiện hành vi hướng dẫn trái phép tại Việt Nam, người Trung Quốc “núp bóng” doanh nghiệp Việt Nam để thực hiện kinh doanh lữ hành trái phép.

Cũng theo Chi hội hướng dẫn viên du lịch, hiện nay nhiều doanh nghiệp lữ hành đã cấu kết với các điểm bán hàng, điểm dịch vụ phục vụ khách du lịch có hành vi ép khách mua một số hàng hoá và dịch vụ với giá cao hơn nhiều lần giá thị trường, thông đồng để thu lợi bất chính từ khách du lịch. Từ đó lấy các khoản thu này để bù đắp các phần chi phí thực tế cho khách. Được biết, hiện nay trên địa bàn tỉnh có khoảng 28 điểm bán hàng có dấu hiệu trên, tập trung tại TP Hạ Long, Móng Cái và TX Đông Triều...

Siết chặt quản lý các hoạt động kinh doanh lữ hành

Ngày 5-11-2015, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 3486/2015/QĐ-UBND, quy định tạm thời về quản lý hoạt động kinh doanh lữ hành đón khách du lịch Trung Quốc qua cửa khẩu đường bộ trên địa bàn tỉnh. Theo đó, quy định đã chi tiết về một số nội dung trong công tác quản lý, chất lượng tối thiểu phục vụ khách... Qua đó, các doanh nghiệp trên địa bàn đã cơ bản thực hiện một số quy định nhưng vẫn còn nhiều công ty không thực hiện hoặc thực hiện mang tính chất đối phó, một số công ty vẫn đưa khách đến các điểm mua hàng không được công bố đạt chuẩn. Ngoài ra, trong quá trình thực hiện, các ngành chức năng gặp một số khó khăn trong việc áp dụng các quy định của tỉnh đối với quản lý hoạt động này, đặc biệt là việc áp dụng các chế tài để xử lý v.v..

Để tăng cường công tác quản lý hoạt động kinh doanh lữ hành, đảm bảo môi trường kinh doanh du lịch lành mạnh cũng như nâng cao chất lượng phục vụ du khách, thời gian gần đây, các đơn vị, sở, ngành, địa phương cũng đã đưa ra nhiều giải pháp tích cực hơn trong hoạt động này. Theo đó, Sở Du lịch cũng đã tăng cường công tác kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. Gần đây nhất, Sở Du lịch đã thành lập 3 đoàn kiểm tra, tập trung vào kiểm tra hoạt động lữ hành và hướng dẫn du lịch. Trong tháng 7-2016, Sở đã kiểm tra gần 100 lượt hướng dẫn viên du lịch, đã phát hiện và xử lý hàng chục vi phạm với tổng mức xử phạt là 122 triệu đồng. Đồng thời cùng với sở, ngành, các địa phương như TP Hạ Long và TP Móng Cái tăng cường kiểm tra hoạt động du lịch nói chung, trong đó tập trung vào các điểm bán hàng, đồng thời đã xử lý nghiêm các cơ sở vi phạm. Điển hình như vụ vi phạm niêm yết giá bằng ngoại tệ của Ngôi nhà mơ ước, Công ty MTV Thương mại Ngôi nhà Mơ ước đã bị các cơ quan chức năng của TP Hạ Long xử phạt với mức phạt 500 triệu đồng. Hiện nay, Sở Du lịch đang xây dựng khuyến cáo để phát cho khách du lịch thông tin cho khách du lịch cụ thể về các tuyến, điểm du lịch và một số hành vi vi phạm của doanh nghiệp lữ hành và hướng dẫn viên du lịch, đồng thời công bố rõ giá cả một số dịch vụ, hàng hoá mà khách du lịch thường sử dụng.

Theo Sở Du lịch, để cải thiện hoạt động kinh doanh lữ hành khách Trung Quốc qua cửa khẩu Móng Cái đi vào khuôn khổ, nề nếp thì các chương trình tour du lịch của các công ty phải trọn gói. Đặc biệt, phải nâng cao điều kiện, tiêu chí để cấp phép kinh doanh lữ hành quốc tế, chứ như hiện nay điều kiện còn đơn giản và thấp, vì thế số lượng doanh nghiệp tham gia kinh doanh nhiều so với lượng khách. Đây là một trong những nguyên nhân phát sinh tình trạng cạnh tranh không lành mạnh. Thêm nữa, có những công ty lữ hành vi phạm sau khi bị xử phạt tước giấy phép hoạt động, lại thành lập ngay công ty khác. Ngoài ra về chính sách lâu dài, Quảng Ninh cần được Thủ tướng Chính phủ và các bộ, ngành cho phép địa phương nghiên cứu xây dựng đề án quản lý hoạt động lữ hành đón khách du lịch Trung Quốc qua cửa khẩu đường bộ trên địa bàn tỉnh, trong đó được thực hiện cơ chế đặc thù để quản lý...