1. Đối tượng hầu nuôi tại Quảng Ninh

Hình ảnh Hàu Thái Bình Dương

Hình ảnh Hàu cửa sông

 Quảng Ninh hiện đang nuôi chủ yếu hai loài hàu là hàu Thái Bình Dương (tên khoa học: Crassostrea gigas (Pacific oyster) – Thunberg, 1793) và hàu cửa sông (tên khoa học: Crassostrea rivularis – Gould, 1861). Hàu là một trong các đối tượng nuôi nhuyễn thể chủ lực phù hợp với điều kiện tự nhiên tại các địa phương ven biển của tỉnh Quảng Ninh đặc biệt là tại huyện Vân Đồn. Tuy nhiên, thời gian qua nghề nuôi hàu đang phải đối mặt với các thách thức không hề nhỏ. Một trong những thách thức cần được nói đến đó là suy thoái và ô nhiễm môi trường nước các vùng nuôi hầu tập trung tại huyện Vân Đồn nói riêng và trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh nói chung. Do vậy hàng năm, Chi cục Thủy sản thực hiện nhiệm vụ công tác đều có hoạt động quan trắc môi trường tại các vùng nuôi hàu tập trung.

 2. Kết quả quan trắc môi trường vùng nuôi Hàu tập trung

 Ngày 12/5/2022, Đoàn thu mẫu quan trắc môi trường (Chi cục Thủy sản và Trung tâm Quan trắc môi trường và Bệnh thủy sản Miền Bắc) đã tiến hành thu mẫu quan trắc vùng nuôi hầu tập trung tại các điểm Đông Xá, Cái Rồng, Hạ Long huyện Vân Đồn. Đoàn thực hiện thu mẫu và phân tích hai nội dung sau:

 - Thực hiện phân tích các thông số môi trường gồm: nhiệt độ, pH, độ mặn, độ kiềm, N-NH₄, N-NO₂, H₂S, Coliforms, Vibrio, và mật độ tảo độc.

 - Thực hiện phân tích các tác nhân gây bệnh trên hàu (vi khuẩn, ký sinh trùng, virus, …).

 Ngày 18/5/2022, căn cứ theo kết quả quan trắc môi trường định kỳ tháng 5 phục vụ vùng nuôi hàu tập trung tại Vân Đồn, Chi cục Thủy sản (Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) đánh giá kết quả như sau:

 - Vùng nuôi Đông Xá: Các chỉ tiêu môi trường nước: nhiệt độ, pH, độ mặn, độ kiềm, N-NH₄, N-NO₂, H₂S, Vibrio tổng số, coliform có giá trị nằm trong ngưỡng giới hạn cho phép theo QCVN 10-MT:2015/BTNMT; QCVN 02-19:2014/BNNPTNT và QCVN 08-MT:2015/BTNMT. Không phát hiện tảo độc trong nước, vi khuẩn và kí sinh trùng Perkinsus sp trên các mẫu hàu nuôi đã kiểm tra. Chỉ số chất lượng nước (WQI) đạt mức rất tốt khi tính theo quyết định 1460/QĐ-TCMT của Bộ TNMT.

 - Vùng nuôi Cái Rồng và Hạ Long: Mật độ Vibrio tổng số và Coliform ở trong nước có giá trị vượt giới hạn cho phép, hàu nuôi nhiễm vi khuẩn Vibrio alginolyticus với tần suất bắt gặp 1/3 mẫu. Không phát hiện tảo độc trong nước và kí sinh trùng Perkinsus sp trên các mẫu hàu nuôi đã kiểm tra. Chỉ số chất lượng nước (WQI) ở mức xấu khi tính theo quyết định 1460/QĐ-TCMT của Bộ TNMT.

 - Các thông số quan trắc còn lại có giá trị nằm trong ngưỡng (GHCP), phù hợp cho nuôi trồng thuỷ sản.

Hình ảnh vùng nuôi hàu

 3. Khuyến cáo

 Dựa trên kết quả quan trắc môi trường vùng nuôi Hàu tập trung, Chi cục Thủy sản có khuyến cáo như sau:

 (1) Đối với các hộ nuôi

 Để hạn chế sự phát triển của vi khuẩn Vibrio, giảm mật độ coliform, các hộ nuôi nên thực hiện các biện pháp sau:

 - Nghiêm túc duy trì mật độ nuôi phù hợp, không thả nuôi hàu với mật độ cao dẫn đến thiếu nguồn thức ăn cho hàu phát triển, làm hàu yếu, tăng nguy cơ nhiễm bệnh vi khuẩn.

 - Thường xuyên vệ sinh khu vực bè nuôi, rổ, dây hàu, loại bỏ rong rêu, các vật bám tạo độ thông thoáng cho bãi nuôi nhằm làm giàu nguồn thức ăn, tăng chất lượng môi trường nước khu vực nuôi. Nếu phát hiệu hàu chết phải thu gom, xử lý ngay, tránh gây ô nhiễm môi trường, giảm sự phát triển của vi khuẩn và tránh để lây lan sang các cá thể sống. Tăng cường theo dõi và quản lý môi trường nước bãi nuôi để có các biện pháp xử lý kịp thời khi xuất hiện các yếu tố bất lợi làm yếu hàu nuôi.

 - Thu hoạch hàu nuôi đã đạt kích cỡ thương phẩm.

Hình ảnh kiểm tra hàu và vệ sinh khu vực bè nuôi, rổ, dây hàu

 (2) Đối với người tiêu dùng

 Tiếp tục khuyến cáo người tiêu dùng khi sử dùng hàu làm thực phẩm không nên ăn sống hàu tại thời điểm này, sử dụng các sản phẩm hàu làm thực phẩm đã được chế biến và nấu chín (đặc biệt là người tiêu dùng có thói quen ăn hàu sống). Lý do, các mẫu hàu có ghi nhận bị nhiễm các loài thuộc nhóm vi khuẩn Vibrio dễ làm cho người tiêu dùng ăn sống bị tiêu chảy hoặc ngộ độc thực phẩm.

 (3) Khuyến cáo khác

 Đề nghị cơ quan quản lý địa phương thông báo kết quả và khuyến cáo tới cơ sở nuôi để biết và thực hiện hỗ trợ hướng dẫn các giải pháp kỹ thuật đối với các hộ nuôi hàu khi cần thiết.

 Trên đây là kết quả quan trắc và khuyến cáo của Chi cục Thủy sản đến các hộ nuôi, Doanh nghiệp tham gia vào nghề nuôi hàu trên địa bàn huyện Vân Đồn nói riêng và toàn tỉnh nói chung. Đây là các thông tin dựa trên kết quả phân tích mẫu được thông báo đến các hộ nuôi, Doanh nghiệp nuôi tham khảo để có kế hoạch nuôi hàu trong các tháng tiếp theo cho phù hợp trách các rủi ro và đạt hiệu quả kinh tế cáo nhất./.