Quang cảnh buổi Lễ ra quân
Về dự buổi Lễ ra quân còn có các đồng chí lãnh đạo, công chức các phòng nghiệp vụ thuộc Cục Thống kê tỉnh, Ban Dân tộc tỉnh; lãnh đạo, công chức Chi cục Thống kê, cơ quan làm công tác dân tộc các địa phương: Bình Liêu, Ba Chẽ, Tiên Yên, Đầm Hà, Hải Hà; lãnh đạo, công chức Văn phòng- Thống kê thuộc Ủy ban nhân dân các xã, thị trấn huyện Bình Liêu; các đồng chí Giám sát viên, Tổ trưởng điều tra và Điều tra viên của huyện Bình Liêu cùng với 32 Trưởng thôn/bản, người cóc uy tín trong đồng bào DTTS thuộc 32 địa bàn điều tra của huyện Bình Liêu.
Các đồng chí lãnh đạo Ban Dân tộc tỉnh, Cục Thống kê tỉnh, UBND huyện Bình Liêu về dự buổi Lễ ra quân
Việt Nam là một quốc gia độc lập, thống nhất, có 53 DTTS với 14,123 triệu người, chiếm khoảng 14,7% dân số cả nước. Trong 53 DTTS hiện nay, có 32 dân tộc còn gặp nhiều khó khăn và 14 dân tộc có khó khăn đặc thù. Khắc phục sự phát triển không đồng đều về kinh tế - xã hội giữa các dân tộc là nhiệm vụ quan trọng của chính sách dân tộc ở Việt Nam.
Ngày 05 tháng 01 năm 2015, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 02/QĐ-TTg về việc phê duyệt Đề án Điều tra, thu thập thông tin về thực trạng kinh tế - xã hội của 53 dân tộc thiểu số; trong đó quy định Tổng cục Thống kê chủ trì phối hợp với Ủy ban Dân tộc thực hiện cuộc điều tra này với chu kỳ 5 một lần. Từ đó đến nay, Ủy ban Dân tộc đã phối hợp cùng Tổng cục Thống kê (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) tiến hành 02 cuộc điều tra thu thập thông tin về thực trạng kinh tế - xã hội của 53 dân tộc thiểu số (vào năm 2015, năm 2019). Đây là lần thứ 3, cuộc Điều tra được tổ chức trên phạm vi toàn quốc.
Sau cuộc điều tra năm 2029, Quốc hội khóa 14 đã ban hành Nghị quyết số 88 năm 2019, Nghị quyết số 120 năm 2020 phê duyệt Đề án tổng thể và Chủ trương đầu tư Chương trình phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS&MN giai đoạn 2021-2030; Trên cơ sở đó, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định 1719/QĐ-TTg năm 2021 để phê duyệt CT MTQG phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 – 2030, giai đoạn I : từ năm 2021 đến năm 2025. Trong đó đề ra mục tiêu một số mục tiêu cụ thể đến năm 2025 và định hướng đến năm 2030: Phấn đấu thu nhập bình quân của người DTTS đến năm 2025 tăng trên 02 lần so với năm 2020; đến năm 2030 bằng 1/2 bình quân chung của cả nước…;
Cuộc điều tra năm 2024 với mục đích thu thập thông tin về dân số, điều kiện nhà ở của hộ dân tộc thiểu số và các điều kiện kinh tế - xã hội nhằm phản ánh thực trạng kinh tế - xã hội của 53 dân tộc thiểu số để biên soạn các chỉ tiêu thống kê thuộc Hệ thống chỉ tiêu thống kê quốc gia và Hệ thống chỉ tiêu thống kê về công tác dân tộc; làm cơ sở cập nhật hệ thống thông tin, dữ liệu thống kê về dân tộc thiểu số tại Việt Nam. Kết quả của cuộc điều tra là căn cứ quan trọng để xây dựng và hoạch định chính sách phát triển kinh tế - xã hội cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2026-2030.
Đồng chí Ngô Thị Vân, Phó Cục trưởng phụ trách Cục Thống kê tỉnh phát biểu chỉ đạo tại Lễ ra quân
Cuộc Điều tra được thực hiện từ ngày 01/7 đến 15/8/2024 theo phương pháp thu thập thông tin trực tiếp. Đối tượng điều tra là các hộ dân cư người DTTS đang cư trú trên địa bàn tỉnh. Các điều tra viên sẽ đến từng hộ để thu thập các thông tin về: nhân khẩu thực tế thường trú tại các hộ DTTS tính đến thời điểm điều tra (bao gồm cả những người thuộc lực lượng vũ trang hiện đang ăn, ngủ tại hộ), không bao gồm những người đang sống trong khu vực quản lý riêng của quân đội và công an; tình hình kinh tế, an sinh xã hội, văn hóa, y tế, giáo dục của xã thuộc khu vực III, II và I theo Quyết định số 861/QĐ-TTg ngày 4/6/2021 của TTCP.
Theo Quyết định số 861/QĐ-TTg ngày 04/6/2021 của Thủ tướng Chính phủ, hiện nay, tỉnh Quảng Ninh có 56 xã, thị trấn khu vực I, thuộc 11 huyện, thị xã, thành phố, không còn xã khu vực II, khu vực III. Theo kết quả cuộc Tổng điều tra Dân số và nhà ở năm 2019, dân số là người DTTS của tỉnh có 162.531 người, chiếm 12,31% dân số toàn tỉnh, có 42 thành phần dân tộc thiểu số, trong đó có 5 dân tộc tại chỗ là: Dao, Tày, Sán Dìu, Sán Chay và Hoa. Các dân tộc thiểu số của tỉnh cư trú ở trên 85% diện tích của tỉnh có vị trí chiến lược, trọng yếu về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, môi trường, quốc phòng, an ninh và đối ngoại. Trong những năm qua, tỉnh Quảng Ninh luôn quan tâm phát triển khu vực miền núi, biên giới, hải đảo, vùng đồng bào DTTS với quan điểm xuyên suốt phát triển vì hạnh phúc của nhân dân.
Tại Quảng Ninh, cuộc Điều tra, thu thập thông tin về thực trạng kinh tế - xã hội của 53 DTTS năm 2024 tỉnh Quảng Ninh sẽ được thực hiện ở 11/13 đơn vị hành chính cấp huyện có người DTTS cư trú thành cộng đồng, làng bản (trừ thị xã Quảng Yên và huyện Cô Tô).
Đồng chí Lục Thành Chung, Trưởng Ban Dân tộc tỉnh phát biểu chỉ đạo tại Lễ ra quân
Tại buổi Lễ ra quân, đồng chí Lục Thành Chung khẳng định cuộc Điều tra, thu thập thông tin về thực trạng kinh tế - xã hội của 53 DTTS năm 2024 có ý nghĩa vô cùng quan trọnh. Kết quả cuộc điều tra sẽ cung cấp toàn diện thông tin về dân số và sự phân bố dân cư; tiếp cận cơ sở hạ tầng; kinh tế; nghèo đói, an sinh xã hội; văn hóa, xã hội; giáo dục, đào tạo và phát triển nguồn nhân lực; y tế và vệ sinh môi trường nông thôn; cán bộ, đảng viên; di cư tự do; tôn giáo, tín ngưỡng; an ninh nông thôn vùng dân tộc thiểu số của từng tỉnh đến cấp huyện…, đây là nguồn dữ liệu để đánh giá 5 năm triển khai Chiến lược công tác dân tộc, kết quả thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia cũng như kết quả thực hiện công tác dân tộc giai đoạn 2021-2025 và kết quả triển khai Nghị quyết số 06-NQ/TU ngày 17/5/2021 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh; là cơ sở thực tiễn để xây dựng Kế hoạch thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn tiếp theo 2026-2030; hoạch định các chính sách phát triển bền vững kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS, miền núi, thực hiện hiệu quả Chiến lược công tác Dân tộc trong thời kỳ mới.
Đồng thời, Trưởng Ban Dân tộc tỉnh đề nghị: (1) Ủy ban nhân dân các huyện/thị xã/thành phố chỉ đạo các cơ quan chuyên môn, UBND các xã/phường/ thị trấn chủ động phối hợp cùng với Chi cục Thống kê cấp huyện thực hiện phối hợp với các ngành, các cấp trong tổ chức, triển khai cuộc Điều tra. Trong suốt quá trình điều tra, song song với việc tiến hành thu thập thông tin cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền để Nhân dân đồng bào DTTS nhiệt tình tham gia và cung cấp thông tin đầy đủ, chính xác và các cơ quan có liên quan nắm bắt được nhiệm vụ của mình trong phối hợp thực hiện thành công cuộc điều tra. (2) Ngay sau buổi lễ ra quân này, các cơ quan làm công tác dân tộc (Phòng chính sách dân tộc thuộc Ban Dân tộc tỉnh; Phòng dân tộc và Văn phòng UBND cấp huyện) tiếp tục tham mưu đẩy mạnh công tác tuyên truyền để Nhân dân các DTTS nhiệt tình tham gia và cung cấp thông tin đầy đủ, chính xác; các cơ quan, cá nhân có liên quan nắm bắt được nhiệm vụ của mình trong phối hợp thực hiện có hiệu quả cuộc điều tra; phối hợp với các điều tra viên phát huy những kiến thức đã lĩnh hội từ các cuộc tập huấn nghiệp vụ điều tra cấp tỉnh, huyện, áp dụng thực tế trên địa bàn vùng DTTS (đối tượng cung cấp thông tin là người đồng bào DTTS – ít thông thạo tiếng Việt) để có cách hỏi, cách thu thập thông tin cho người dân dễ hiểu, dễ trả lời. (3) Các Chi cục thống kế cấp huyện, các điều tra viên nêu cao tinh thần trách nhiệm; phát huy được kỹ năng, kinh nghiệm trong công tác và những kiến thức được tiếp cận từ các cuộc tập huấn nghiệp vụ; phối hợp chặt chẽ với cơ quan làm công tác dân tộc ở địa phương; tranh thủ sự hỗ trợ của già làng, trưởng bản, người có uy tín trong vùng đồng bào DTTS tại địa bàn được phân công điều tra, đặc biệt là đối với những hộ DTTS không thông thạo tiếng phổ thông và không cùng thành phần dân tộc với Điều tra viên. (4) Đề nghị các già làng, trưởng bản, người có uy tín trong cộng đồng đồng bào DTTS quan tâm, tạo điều kiện của các già làng, trưởng bản, người có uy tín trong đồng bào DTTS. (5) Đề nghị các hộ đồng bào DTTS nắm và hiểu đầy đủ mục đích, ý nghĩa của cuộc Điều tra này; nêu cao tinh thần trách nhiệm vì cộng đồng, vì chính mình; tích cực phối hợp chặt chẽ cung cấp đầy đủ, chính xác các thông tin cho các Điều tra viên để góp phần vào sự thành công của cuộc điều tra.
Ông Chu Văn Trường, Điều tra viên, Trưởng Khu Bình Công 2, thị trấn Bình Liêu đại diện cho 32 Điều tra viên thuộc 32 địa bàn Điều tra của huyện Bình Liêu phát biểu tại Lễ ra quân
Tại Lễ ra quân, đại diện các Điều tra viên đã phát biểu và hứa tuyệt đối chấp hành sự phân công của các Tổ trưởng, Giám sát viên của huyện; khắc phục khó khăn để thu thập thông tin đầy đủ theo phương án quy định; đến tận các hộ dân để ghi phiếu điều tra kết hợp với sự quan sát tình hình hộ dân cư và phỏng vấn kỹ lưỡng các câu hỏi theo đúng trình tự bảng hỏi; quyết tâm hoàn thành 100% các địa bàn được phân công đảm bảo tiến độ và chất lượng điều tra. Nắm rõ các nhiệm vụ của Điều tra viên khi đi điều tra và đồng thời thông tin cụ thể, rõ ràng mục đích của cuộc điều tra đến người dân thuộc địa bàn được phân công.
Bà Chu Bích Sen, Người có uy tín trong vùng đồng bào DTTS huyện Bình Liêu phát biểu tại Lễ ra quân
Bà Chu Bích Sen, đại diện cho người có uy tín huyện Bình Liêu phát biểu tại Lễ ra quân xin hứa sẽ tuyên truyền, vận động nhân dân và các hộ được chọn mẫu điều tra cung cấp thông tin nhiệt tình, chính xác và đầy đủ để cuộc điều tra thành công tốt đẹp.
Lãnh đạo Ban Dân tộc tỉnh, Cục Thống kê tỉnh đến thăm và dự buổi phóng vấn đầu tiên tại hộ gia đình bà Lương Thị Vỳ người dân tộc Tày tại Khu Bình Công 2, thị trấn Bình Liêu
Điều tra viên phỏng vấn, thu thập thông tin tại hộ gia đình bà Lương Thị Vỳ người dân tộc Tày tại Khu Bình Công 2, thị trấn Bình Liêu
Ngay sau buổi Lễ ra quân, các Điều tra viên đã tiến hành điều tra tại hộ dân tộc thiểu số thuộc thị trấn Bình Liêu, huyện Bình Liêu./.