Giống lúa mới J02 được trồng thử nghiệm thành công tại xã Đồn Đạc.
Việc triển khai các mô hình ứng dụng tiến bộ khoa học vào sản xuất tại các xã, thị trấn trên địa bàn huyện được thực hiện theo hướng tập trung hơn. Một số mô hình tại địa phương đã phát huy hiệu quả, có khả năng nhân rộng. Điển hình như mô hình trồng thử nghiệm giống lúa mới J02 được triển khai trên diện tích 20ha đất, với 102 hộ ở thôn Làng Mô và thôn Tấn Tiến, xã Đồn Đạc tham gia. Sau thời gian trồng thử nghiệm, toàn bộ diện tích 20ha lúa J02 đã cho thu hoạch. Qua đánh giá mô hình cho thấy giống lúa J02 sinh trưởng mạnh, đẻ nhánh khỏe, dễ canh tác, tỷ lệ hạt chắc cao, hạt to, tròn, màu vàng sáng, bông to và ngắn; tỷ lệ hạt lép thấp; cơm mềm, thơm, ngon; có năng suất trung bình cao hơn từ 1,46 tạ/ha so với giống năng suất trung bình của các giống sản xuất đại trà; tổng thu của 1ha lúa J02 gấp 1,2 lần và lãi gấp 3,2 lần so với bình quân các giống khác. Từ kết quả của mô hình mang lại bước đầu đã tạo được động lực lớn cho hoạt động sản xuất tại địa phương, thích hợp cho việc thâm canh tăng năng suất cây lúa, tăng giá trị sản phẩm, tăng giá trị thu nhập trên một đơn vị diện tích canh tác, giải quyết công ăn việc làm tại địa phương, nâng cao thu nhập cho hộ nông dân.
Bên cạnh đó, các xã, thị trấn trên địa bàn huyện Ba Chẽ ưu tiên đẩy mạnh ứng dụng KH&CN vào sản xuất và đời sống, từng bước học tập các mô hình phát triển kinh tế tiên tiến nhằm phát triển kinh tế hộ gia đình; triển khai việc ứng dụng các tiến bộ khoa học cho doanh nghiệp trồng rừng trên địa bàn trồng các loại cây lâm sản ngoài gỗ có giá trị cao, đặc biệt là cây ba kích tím; ưu tiên chuyển giao, ứng dụng tiến bộ khoa học và công nghệ gắn với yêu cầu phát triển của từng ngành, từng lĩnh vực; ứng dụng nhanh thành tựu KHCN vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn, đặc biệt trong xây dựng nông thôn mới, y tế, bảo vệ môi trường và sản xuất các sản phẩm có thế mạnh của huyện.
Mô hình ba kích tím của anh Đặng Phi Hùng - thôn Nam Hả Trong, xã Nam Sơn là một điển hình trong việc ứng dụng khoa học công nghệ vào trồng loại cây dược liệu quý này. Trước kia trên diện tích 0,2 ha hiện đang trồng ba kích, gia đình anh Hùng đã thử trồng một số loại cây trồng khác nhưng hiệu quả mang lại không cao. Đầu năm 2021, gia đình anh Hùng đã mạnh dạn chuyển đổi diện tích đất đó để trồng 2.000 gốc ba kích tím.
Mô hình trồng Ba kích tím của gia đình anh Đặng Phi Hùng đang sinh trưởng và phát triển tốt
Anh Hùng cho biết:“Những ngày mới bắt tay vào trồng loại cây quý này, tôi cũng khá vất vả từ việc cải tạo đất đến việc trồng và chăm sóc cây sao cho đúng kỹ thuật để cây sinh trưởng, phát triển tốt. Đang loay hoay tìm cách để tròng loại cây này thì tôi được tham gia lớp tập huấn về kỹ thuật trồng cây Ba kích tím và phát triển vùng nguyên liệu gắn với liên kết tiêu thụ sản phẩ do huyện Ba Chẽ phối hợp với Liên hiệp các Hội Khoa học kỹ thuật tỉnh Quảng Ninh tổ chức, Tôi đã áp dụng những kiến thức đã được tập huấn và trồng thành công loại cây ba kích tím này. Hiện tại, 2.000 gốc ba kích tím của gia đình tôi đang phát triển tốt, cây đã bắt đầu cho củ. Với giá bán trên thị trường hiện nay, từ 250 đến 300 nghìn đồng/kg, thì trong vài năm tới đồi ba kích của tôi sẽ có nguồn thu nhập ổn định”.
Từ mô hình trồng ba kích tím của anh Đặng Phi Hùng khuyến khích bà con trên địa bàn xã Nam Sơn nói riêng, huyện Ba Chẽ nói chung mở rộng sản xuất các loại cây trồng có giá trị kinh tế, phù hợp thổ nhưỡng khí hậu địa phương, góp phần phát triển và giữ gìn thương hiệu ba kích tím Ba Chẽ.
Ngoài một số mô hình ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, huyện Ba Chẽ còn sử dụng nguồn kinh phí KHCN hàng năm để hỗ trợ cho các mô hình nhiệm vụ KHCN khác, điển hình như: Trồng dược liệu dưới tán rừng; mô hình ủ phân hữu cơ; mô hình nuôi cấy mô, phân tích hoạt chất đối với hoa và lá cây Trà hoa vàng; tổ chức đánh giá và phân hạng đối với 7 sản phẩm OCOP, trong đó sản phẩm Hoa trà hoa vàng Ba Chẽ (hoa khô) đề nghị nâng hạng từ 4 sao lên 5 sao; 02 sản phẩm gồm Rượu Ba kích tím và Rượu Nấm lim xanh đề nghị cấp lại 4 sao; 04 sản phẩm mới dự thi đánh giá phân hạng đề nghị cấp 3 sao gồm: Trà hoa vàng (trà túi lọc), Lá trà hoa vàng, Gà đồi dược liệu Ba Chẽ và Thanh Long ruột đỏ. Kết quả, sản phẩm Hoa Trà hoa vàng khô của Công ty CP kinh doanh lâm sản Đạp Thanh được đề nghị Hội đồng thẩm định đánh giá, phân hạng sản phẩm tỉnh xét, chấm điểm sản phẩm đạt với số điểm dự kiến nêu trên và trình Hội đồng Trung ương xét, công nhận sản phẩm đạt 5 sao cấp Quốc gia. 03 sản phẩm đạt 4 sao gồm: Rượu Ba kích tím, Rượu Nấm lim xanh Ba Chẽ và Trà hoa vàng túi lọc. 03 sản phẩm đạt 3 sao gồm: Lá trà hoa vàng; Gà đồi dược liệu Ba Chẽ và Thanh Long ruột đỏ.
Hội đồng đánh giá phân hạng sản phẩm OCOP huyện đánh giá và phân hạng đối với các sản phẩm
Ông Nguyễn Tiến Trường - Trưởng phòng Kinh tế - Hạ tầng huyện Ba Chẽ cho biết: “Hiện nay huyện Ba Chẽ có 18 sản phẩm OCOP, trong đó có 12 sản phẩm 3 sao cấp huyện, 06 sản phẩm 4 sao cấp tỉnh và 01 sản phẩm đang đề nghị Hội đồng Trung ương xét, công nhận sản phẩm đạt 5 sao cấp Quốc gia. Thời gian qua, huyện Ba Chẽ đã thực hiện có hiệu quả việc xúc tiến thương mại; triển khai chương trình phát triển thương mại điện tử đối với sản phẩm OCOP; tư vấn, hỗ trợ thành lập các hợp tác xã, doanh nghiệp vừa và nhỏ từ các nhóm, hộ gia đình. Thời gian tới, huyện Ba Chẽ sẽ tiếp tục thúc đẩy phát triển các sản phẩm OCOP từ khâu sản xuất, chế biến đến tiêu thụ sản phẩm, đáp ứng các tiêu chuẩn về chất lượng và số lượng hàng hóa. Đồng thời, tăng cường các hoạt động xúc tiến thương mại, kết nối tiêu thụ và quản lý nhằm xây dựng thương hiệu OCOP Ba Chẽ đến gần hơn với người tiêu dùng”.
Huyện Ba Chẽ xây dựng Trà hoa vàng thành sản phẩm OCOP 5 sao cấp quốc gia.
Nhờ đẩy mạnh ứng dụng KH&CN vào phát triển sản xuất và trên các lĩnh vực, đến nay, trên địa bàn huyện Ba Chẽ đã có nhiều dự án, nhiều mô hình được thực hiện mang lại kết quả thiết thực, mang lại nguồn thu nhập ổn định cho người dân, góp phần quan trọng để huyện miền núi Ba Chẽ từng bước phát triển kinh tế-xã hội và thực hiện hiệu quả các tiêu chí, chỉ tiêu trong xây dựng nông thôn mới nâng cao và nông thôn mới kiểu mẫu theo đúng lộ trình đề ra./.
Thùy Loan/Trung tâm TT&VH Ba Chẽ