Ngày 02/7/2024, Sở Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) Quảng Ninh đã phối hợp với Bảo tàng Quảng Ninh triển khai chương trình Tập huấn chuyên môn năm 2024 cho đội ngũ giáo viên môn Lịch sử và Địa lí của các trường THCS trên địa bàn tỉnh.
Với chuyên đề: "Dạy học thực địa", chương trình Tập huấn chuyên môn năm 2024 cho cán bộ quản lý, giáo viên dạy môn Lịch sử và Địa lí của Sở GDĐT đã thu hút sự tham dự của 100 giáo viên Địa lí cốt cán từ khắp các huyện thị trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh.

Với sự đổi mới về hình thức tập huấn, sau khi tổ chức tìm hiểu chuyên sâu về lí thuyết “Dạy học thực địa”, Sở GD ĐT đã tiến hành xây dựng các hoạt động trải nghiệm tại địa điểm thực địa là Bảo tàng Quảng Ninh. Trong đó, các thầy cô giáo đóng vai học sinh để tìm hiểu, khám phá bảo tàng.
Trong không gian trưng bày phong phú của Bảo tàng Quảng Ninh, các thầy cô giáo đã trực tiếp thực hiện chuỗi hoạt động giáo dục trải nghiệm đặc sắc. Bảo tàng Quảng Ninh thực sự là một không gian trải nghiệm, học tập phong phú với hệ thống “bảo vật, tư liệu, hình ảnh giá trị về điều kiện tự nhiên, lịch sử, văn hoá – xã hội, kinh tế của tỉnh Quảng Ninh.
Thông qua chuyên đề này, Sở GDĐT tỉnh Quảng Ninh đã tiến hành hệ thống hóa quy trình và nội dung “Dạy học thực địa” gắn với bối cảnh, không gian, hiện vật và thông tin trưng bày của Bảo tàng Quảng Ninh, bao gồm các tuyến hoạt động chính:
1. Khởi động "Săn lùng báu vật". Học sinh được kết nối với các thành viên theo nhóm, tạo hứng thú và phát triển năng lực nhận thức không gian.
2. Trải nghiệm khám phá.
- "Giải mã mật thư". Thông qua việc giải mã các mật thư và tìm mảnh ghép bí ẩn, học sinh sẽ được phát triển năng lực sử dụng các công cụ địa lí (bản đồ, sơ đồ, bảng chỉ dẫn thông tin, tranh ảnh…) để tìm hiểu các vấn đề tự nhiên, văn hoá – xã hội, kinh tế,….
- “Đại sứ văn hoá”. Học sinh vận dụng những kiến thức, kĩ năng địa lí đã được tìm hiểu về các hiện vật, không gian trưng bày và công nghệ để tạo ra những sản phầm truyền thông (video).
- “Nghệ nhân tài ba”. Học sinh sử dụng các nguyên liệu tại chỗ của địa phương (vỏ sò, ốc, ngao…; ống hút nhựa. giấy báo…) để sáng tạo ra các sản phẩm văn hóa đặc trưng của địa phương.
3. “Suy ngẫm, chiêm nghiệm”: Sau mỗi hoạt động tìm hiểu, trải nghiệm, giáo viên hướng dẫn học sinh suy ngẫm về những bài học được rút ra, những kĩ năng cần rèn luyện. Đồng thời, qua đó, học sinh sẽ được hình thành phẩm chất yêu nước, trách nhiệm gìn giữ những di sản, bảo vệ môi trường một cách tự nhiên và sâu sắc.


Các giáo viên Địa lí tham gia khởi động: " Săn lùng báu vật" - Tìm kiếm hiện vật theo mô tả gợi ý từ BTC

Các giáo viên vui mừng khi tìm được "báu vật" là Cột mốc biên giới cổ Việt Nam – Trung Quốc
Theo chia sẻ của đông đảo giáo viên, Chương trình tập huấn diễn ra trong không khí sôi nổi, giáo viên tham dự thể hiện tích cực, đam mê, chăm chỉ, đánh giá cao về chất lượng nội dung và tổ chức tập huấn. Sau những giờ thực hành nghiêm túc và hào hứng, các thầy cô cùng báo cáo viên tham dự chương trình đã tích cực trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm xây dựng kế hoạch bài dạy và triển khai “Dạy học thực địa”. Sau quá trình tham gia tập huấn chuyên môn năm 2024 với chuyên đề “Dạy học thực địa” ở Bảo tàng Quảng Ninh, 100 thầy cô giáo dạy nội dung Địa lí (trong môn học Lịch sử và Địa lí) đã nắm vững về lí thuyết về “Dạy học thực địa” và được thực hành trải nghiệm các hoạt động học tập.


Phần 2: "Giải mã mật thư": Giải câu đố và tìm kiếm các mảnh ghép liên quan tới hiện vật thu hút sự tham gia tích cực của các giáo viên
Trên cơ sở đó, hoạt động “Dạy học thực địa” trong nội dung Địa lí sẽ được triển khai tới các trường THCS trên địa bàn tỉnh, với tinh thần áp dụng một cách sáng tạo, đổi mới và điều chỉnh linh hoạt theo tình hình đặc thù của mỗi địa phương, phù hợp với nhu cầu, thế mạnh của thầy và trò.
Đây là hoạt động thiết thực của Sở GD&ĐT tỉnh Quảng Ninh nhằm gia tăng chất lượng bồi dưỡng kỹ năng cho giáo viên Địa lí các cấp, góp phần đổi mới phương pháp dạy học, trực tiếp mang đến những tiết học sáng tạo và hấp dẫn với các em học sinh.
Dưới đây là một số hình ảnh được BTC Chuyên đề ghi lại:


Phần 3: "Đại sứ văn hóa" - Dựa vào mảnh ghép ở phần (2) để tìm kiếm và thuyết trình về hiện vật được các thầy cô thực hiện một cách hào hứng, sáng tạo.

Phần 4 - "Nghệ nhân tài ba": Sáng tạo sản phẩm văn hóa từ nguyên liệu vỏ sò đã mang tới nhiều tác phẩm độc đáo, chất lượng chỉ sau 30 phút triển khai.

Đại diện Sở GĐĐT phát biểu tổng kết nội dung tập huấn “Dạy học thực địa” môn Lịch sử và Địa lí.

Đỗ Thị Bích Ngọc, Phòng Giáo dục phổ thông, Sở Giáo dục và Đào tạo Quảng Ninh